Orhangazi´ de ilk yerleşim M.Ö 5400 yıllarına dayanmaktadır. Ilıpınar Höyüğü kazılarında, Anadolunun en eski yerleşimine ait bir köy bulunmuştur. Orhangazi´ nin bilinen en eski sakinleri Bitinyalılar´ dır. M.Ö 74 yılından sonra bölgemiz, Romalılar´ ın eğemenliği altına girmiştir. Orhangazi, 365 yılında kent derecesine yükselmiştir. Roma İmparatorluğu´ nun ikiye ayrılmasından sonra 395 yılında Bizans Devleti´ ne bağlanmıştır. Basilinapolis adlı kent, III. yüzyılda kentimizin bulunduğu alanda kurulmuştu. Pazarköy olan eski adını da olasılıkla Bazilinaköy´ den almıştır. Bölge 1085 - 1097 yılları arasında Anadolu Selçuklu Devleti´ nin yönetimine girmiştir. 1097 yılında kentimiz ve çevresi Haçlılar tarafından yağma edilmiştir. 1024 - 1261 yılları arasında İznik Bizans İmparatorluğu egemenliği altında kalan eski Orhangazi, göle daha yakın bir yerde bulunuyordu. 1332 yılında Orhan Bey tarafından fethedilen bölgemizde, şimdiki yerleşim alanında yeleşimi teşvik için daha sonra bir cami ve hamam yapılmıştır. Osmanlı Devletinin ikinci padişahı Orhan Bey, has mülkü olan kentimizi, daha sonra İznik´ te bulunan Mevlana Alaaddin Medresesi´ ne vakıf olarak bağışlamıştır. Bu tarihte İznik´ in Gürle bucağına bağlı Pazarköy´ ün 17 - 18. yüzyıllarda kaza derecesine ulaştığı sanılmaktadır. Kurtuluş Savaşı´ nda işgal kuvvetlerinin ilerlemesine engel olan PAZARKÖY´ ün adı kurucusuna dayatılarak, 1913 yılında Orhangazi olarak değiştirilmiştir. 20 Eylül 1919 tarihinde itilaf devletlerinin işgali altına giren Orhangazi´ de; Yunanlılar tarafından Çakırlı, Dutluca, Çeltikçi, Gedelek ve Yeniköy´ de katliamlar yapılmış, kentimiz tamamiyle yakılmıştır. Orhangazililerin bir kısmı kaçmış, bir kısmı da önce Gemlik´ e sonra da İstanbul´ a sürülmüşlerdir. Orhangazi, 10 Eylül 1922 tarihinde düşman işgalinden kurtulmuş ancak kasaba yandığı için ilçe merkezi iki yıl Gürle´ ye taşınmıştır. Orhangazi, Cumhuriyet döneminde Bulgaristan, Yugoslavya ve Doğu illerimizden aldığı göçlerle gelişmiş ve büyümüştür. Halen ilçemiz birinci derece ilçe merkezidir.